Ik lees een stuk uit het Bijbelboek Prediker waarin de schrijver sombert over het leven. Wat heeft het allemaal voor zin? Hij ervaart – ondanks zijn volle leven met alles wat zijn hartje begeert – dat het leven vooral leeg is. Dat volle leven van hem gaat over alles wat hij bezit en over alles wat hij voor elkaar heeft gekregen. Het draait dus vooral om zijn ‘IK’ en om zijn bezittingen. Logisch dat het gevoel van leegheid dan overheerst, want nergens lees ik over vriendschap, liefde en verbondenheid.
Uit onderzoek blijkt dat wij Nederlanders in de Europese top zitten als het gaat om individualisme en hedonisme: we zijn sterk met onszelf bezig en streven naar genot en plezier. Onze luxe, individualistische levensstijl zet zich door ondanks, maar misschien ook wel dankzij alles wat er in de wereld gebeurt. We bevinden ons in een grote boze én zeer complexe buitenwereld. Overal dreigt gevaar waar we ook nog eens bijzonder weinig invloed op hebben. Dus trekken we ons terug in onze eigen, overzichtelijke en gelukkige wereld van overvloed.
Ik kan hier goed in meegaan.
Sterker nog: ik ben natuurlijk zelf ook onderdeel van die cultuur. Ik hou van vertier, van verstand op nul en lekker los. Ik woon in een veel te groot huis, met een goed gevulde koel- en kledingkast, met een auto voor de deur en een wijnvoorraad in de kelder. Maar dat is niet het hele verhaal. Als dat wel zo zou zijn, was mijn bestaan zielloos. De Duitse theoloog Dorothee Sölle roept op om onze ziel niet te onderdrukken door ons constante verlangen naar materiële welvaart en pret, maar JA te zeggen tegen het hele leven.
Want het leven speelt zich niet alleen af aan de sunny side. Het leven is liefde én lijden. Daarom hebben we elkaar nodig om dat weerbarstige leven met elkaar te delen. In vreugde en verdriet, in rijkdom en armoede, in winnen en verliezen. Ons leven is een geschenk dat we onvoorwaardelijk moeten aannemen, zonder te zeggen: “ja, maar ik wil eigenlijk alleen dat stukje.” Mogen we leven met bezieling. Dat we zin hebben in het leven én zin geven aan het leven. Dat we af en toe lekker los zijn van de wereld om weer mens te kunnen zijn in de wereld. Dat is leven met ziel én zaligheid!
