Laatst las ik een ontroerend verhaal in het boek Bitterzoet van Susan Cain over een cellist die in mei 1992 tweeëntwintig dagen lang, iedere dag, het stuk Adagio in g-mineur van Albinoni speelde. Hij deed dit op de plek waar kort daarvoor 22 mensen waren gedood bij een mortieraanval, terwijl ze voor een bakkerij in de rij stonden voor brood.
Vedran Smailović, zo heette de cellist. Tussen het puin, waar eerst de bakkerij had gestaan, speelde hij het stuk in rokkostuum, gezeten op een witte plastic stoel. Eén dag voor ieder dodelijk slachtoffer dat bij de bakkerij was gevallen.
Zijn actie werd opgepikt door andere muzikanten die vervolgens ook met hun muziekinstrument de straat op gingen en het stuk van Albinoni speelden. Als een geweldloos, vreedzaam, diep ontroerend gebaar tegen het oorlogsgeweld, tegen de geweren, de granaten, de bommen. Susan Cain schrijft: “Wij zijn geen strijders, roepen de violen. Wij zijn geen slachtoffers, voegen de altviolen eraan toe. We zijn gewoon mensen, zingen de cello’s, gewoon mensen: met al onze fouten, maar mooi, en smachtend naar liefde.”
Een prachtige uitvoering beluister je via: https://www.youtube.com/watch?v=_eLU5W1vc8Y
De muziek is meeslepend en immens droevig. En denkend aan al die ellende op onze wereld, tot op de dag van vandaag, dan kan het je zomaar aan het huilen maken. Maar toch, en dat is soms ook het gekke van droevige dingen, het heeft ook iets troostends, iets waar je – in weerwil van al je verdriet of zorgen – toch van opknapt.
Troost lost de verschrikkingen niet op. Troost is een bemoediging in het leven mét deze verschrikkingen, met tegenslag, met verlies, met de dood. Troost werkt verbindend. Componisten, muzikanten, maar ook schrijvers, schilders en beeldhouwers, in al hun werken vinden wij erkenning voor ons verdriet, onze onmacht, ons gemis en ons verlangen. Wij worden getroost.
Het leven kan een verschrikking zijn, schrijft Dirk de Wachter, en troost verandert daar niets aan. Maar troost is een zoektocht naar liefde, middenin die zwaarte van het menselijk bestaan. “Troost is niet het wegnemen van verdriet, want verdriet bestaat vanwege die grote liefde en mag dus niet vergeten worden. Troost is er om schoonheid te geven aan de pijn, aan het verdriet.” Schoonheid, zoals de muziek van Albonini.
Welke schoonheid troost jou?
Reactie plaatsen
Reacties